Crnogorska panevropska unija organizovala je 21. jula 2022. godine u Evropskoj kući predstavljanje knjige pod nazivom: REGIONALNA EKONOMSKA SARADNJA V4 I WB6: RAZMJENA ISKUSTAVA I ZNANJA U KONTEKSTU ZAJEDNIČKOG REGIONALNOG TRŽIŠTA I POST-KOVID EKONOMSKOG OPORAVKA u okviru istoimenog projekta koji je podržan od Međunarodnog Višegrad fonda čiji osnivači su vlade Češke, Mađarske, Slovačke i Poljske.
Pored 10 poglavlja iz 10 zemalja i zajedničkih preporuka za unapređenje regionalne saradnje, knjiga istražuje aktuelnu temu regionalnih ekonomskih integracija Zapadnog Balkana i kritički analizira predložene modele kao što su CEFTA 2006 sporazum, Akcioni plan za zajedničko regionalno tržište, iza koga je stalo šest vlada regiona i EU u novembru 2020. godine, kao i nove predloge poput inicijative Otvoreni Balkan iz 2021. godine, koja nije uspjela okupiti sve zemlje regije.
Govornici na predstavljanju bili su prof. dr Gordana Đurović, predsjednica Crnogorske panevropske unije, koja je prezentirala rezultate projekta (https://youtu.be/puIrYEN-rjo), ambasador Slovačke Boris Gandel (https://youtu.be/IV8nRP6etNM), koji je govorio o Međunarodnom Višegrad fondu, ambasador Mađarske József Négyesi, istakao je iskustva Mađarske u regionalnim ekonomskim integracijama (https://youtu.be/tAEd_ESTwFs), i ambasadorka Češke, Janina Hrebickova (https://youtu.be/F9Uh3rp8FOY), koja je akcentirala koristi regionalnih ekonomskih integracija kroz iskustva Češke i prioritete predsjedavanja Savjetom EU u ovom periodu.
Gordana Đurović predstavila je strukturu e-knjige i njene preporuke, s posebnim osvrtom na razlike između trenutnih predloga Akcionog plana za zajedničko regionalno tržište unutar Berlinskog procesa za WB6 i inicijative Otvoreni Balkan za WB3. Prezentaciju projekta možete preuzeti .
Rerzultati istraživanja biće predstavljeni 15. septembra 2022. na međunarodnoj konferenciji u Podgorici.
Knjiga je rezultat rada istraživačkog tima koji je okupio 21 istraživača iz četiri zemlje Višegradske grupe – V4 (Češka, Slovačka, Poljska i Mađarska), kao i šest zemalja regiona Zapadnog Balkana ZB6 (Albanija, Bosna i Hercegovina, Kosovo, Crna Gora, Sjeverna Makedonija i Srbija).
Projekt je usmjeren na razmjenu iskustava regionalne ekonomske saradnje u okviru procesa evropskih integracija između Visegradske grupe i zemalja regije, prenos znanja i preporuke za dalju regionalnu ekonomsku saradnju zemalja Zapadnog Balkana. Fokus je na jačanju Zajedničkog regionalnog tržišta ZB6, koristeći iskustva ex-CEFTA zemalja, kao i saradnju ovih zemalja danas unutar jedinstvenog tržišta Unije.
Dodatna vrijednost ovog projekta je što je okupio projektne partnere iz 10 organizacija iz V4 i WB6 zemalja: 1. Crnogorska paneuropska unija (vodeći partner), 2. Centar za društvena i ekonomska istraživanja, CASE, Varšava, Poljska; 3. Robert Schuman Institute, RSI, Budimpešta, Mađarska; 4. Institut za politiku i društvo – Češka; 5. MESA 10 – Centar za makroekonomske i socijalne analize, Bratislava, Republika Slovačka; 6. Centar za vanjsku politiku, CFP, Beograd, Srbija; 7. Institut za razvojna istraživanja, ACER, Tirana, Albanija, 8. Finance Think – Economic, Research and Policy Institute, Skopje, Sjeverna Makedonija, 9. Vanjskopolitička inicijativa, FPI BH, Sarajevo, Bosna i Hercegovina; i 10. Institut za istraživanje razvoja, Riinvest, Priština, Kosovo.
Pored knjige sa preporukama za nastavak evropskih ekonomskih integracija u okviru integracija prema EU, projekat je organizovao vebinar o uklanjanju prepreka u regionalnoj trgovini, okrugli sto posvećen integracionom putu od CEFTA sporazuma do jedinstvenog tržišta EU i seriju dodatnih predavanja, objavljivanja stručnih radova, učešća na konferencijama, tribinama i debatama na temu evropskih ekonomskih integracija Crne Gore i regiona. Završna konferencija biće održana sredinom septembra u Podgorici.
